خوابیدن کودک در کنار پدر و مادر-----خوابهای وحشتناک در کودکان
خوابیدن کودک در کنار پدر و مادر-----خوابهای وحشتناک در کودکان چندین بار در روز از من می پرسند:"دکتر آیا درست است کودک در رختخواب ما بخوابد؟"و جواب من همیشه همین خواهد بود:"هر جایی که شما سه نفر (مادر، پدر و کودک) بخوابید بهترین محل است. به هر صورتی که در هر سه نفر شما احساس رضایت و خشنودی ایجاد نماید بهترین نحوه برای خوابیدن شماست." من ترجیح میدهم بجای واژه "رختخواب خانوادگی" از واژه "شریک خواب" استفاده کنم زیرا نوزاد در کنار پدر و مادر میخوابد تا زمانی که حس کند به تنهایی میتواند بخوابد. نظر به اینکه من در خانواده خود شراکت در خواب را به مدت ۱۰ سال تجربه کرده ام لذا استفاده از این روش زیبا را به اقوام خود بارها توصیه کرده ام.این روش اکثر اوقات در مورد بیشتر افراد نتایج خوبی داشته است ولی همیشه برای همه والدین قابل استفاده نیستد. در اینجا جدا" از پدر و مادرهای جوان میخواهم که برای خوابیدن خود و فرزندانشان روشی درست و عملی انتخاب کنند که همیشه قابل استفاده باشد.
"بله خوابانیدن کودک در رختخواب مادر و پدر درست است."
جالب است که شراکت در خوابیدن وابستگیهای دیگری هم ایجاد می کند. از جمله شیر خوردن از سینه مادر. تا چند سال پیش خوابانیدن کودک در رختخواب پدر و مادر ممنوع بود. اگر کسی هم این کار را میکرد با هیچکس در باره آن صحبت نمی کرد. هنوز هم پدر و مادران زیادی کودکشان را در بستر خود می خوابانند ولی در مورد آن به پزشک و مادر شوهر خود چیزی نمی گویند. اشکالاتی که برای اینکار شمرده شده و پدر و مادر را دچار ترس می سازد عبارتند از:
۱) ترس از اینکه کودک دیگر حاضر به ترک بستر پدر و مادر نشود.
۲) ترس از لوس شدن بچه.
۳) ترس از ایجاد اختلال در روابط زناشوئی.
● امتیــــازات شــــراکت در خــــواب
۱) کودکتان بهتر می خوابد.
کودکان بطور معمول ساعتی یکبار از خواب بیدار می شوند. خوابیدن با افرادی آشنا و در محلی مانوس به کودکان اطمینان خاطر میدهد و باعث میشود که آنها با احساس آرامش بیشتری بخوابند و قبل از بیدارشدن از مرحله خواب سبک به خواب عمیق راحت تر تغییر حالت بدهند.
۲) مـــــادران بهتـــــر می خوابند.
والدین محترم! وقتی متوجه شوید که اگر در خوابیدن با کودک خود شریک شوید خود نیز مانند او با آرامش بیشتری به استراحت خواهید پرداخت شگفت زده میشوید. علت را میتوان در یک کلمه خلاصه کرد" همـــــاهنگی ". من قبلا تاکید کردم که ایجاد هماهنگی و انطباق با کودک در طول روز بسیار مهم است.خوابیدن با کودک به شما امکان ادامه هماهنگی را می دهد، گویی مادر و فرزند دوره خواب را بهم پیوند داده اند. پس از دستیابی به هماهنگی کامل کودک و مادر با هم از مرحله خواب سبک میگذرند و به خوابی عمیق فرو می روند.
۳) شــــراکت در خـــواب.
استفاده از روش "شراکت در خواب" علاوه بر ایجاد هماهنگی بین والدین و فرزندان به علت ترشح هورمون پرولاکتین در شیر مادر روابط عاطفی و هماهنگی هورمونی نیز بین مادر و فرزند ایجاد می شود. سه عامل مقدار پرولاکتین را در بدن شما افزایش می دهد: خواب، شیردهی و تماس با نوزاد.
۴) تغذیه نوزاد با شیـــر مـــادر آسانتـــر است.
زمانیکه مادر و نوزاد در کنار هم می خوابند و تا به این حد بهم نزدیک هستند، بدون اینکه کاملا از خواب بیدار شوند نیازهای یکدیگر را برآورده می کنند.
احساس میکنم با توجه به روش زندگی کنونی، خوابیدن فرزند در کنار مادر به صورت یک ضرورت در آمده است. به چند تن از مادرانی که چند ماه پس از تولد نوزاد در مورد بازگشت به کار با من مشورت میکردند، توصیه کردم شبها کنار نوزادشان بخوابند. با این کار مادر در طول شب کمبود حضور روزانه خود را جبران میکند.
● امتیازات خــــوابیدن نــوزاد نزدیک یا در کنار پـــدر و مـــادر
۱) یکی احساس ادامه روند طبیعی زندگی در شکم مادر است.
۲) تغذیه از سینه مادر
۳) خوابیدن در کنار والدین است.
جدا شدن از مراحل سه گانه فوق زمانی باید انجام گیرد که مادر و فرزند هر دو آمادگی داشته باشند. متخصصان خواب معتقدند زمانی که مادر و فرزند کنار یکدیگر میخوابند، دوره خواب، رویاها و امواج مغزی آنها بصورت هماهنگ و یکسان عمل میکنند. تجربه مهیج تر و شگفت آورتری نشان میدهد که کودکانی که کمبود وزن دارند بهتر است در کنار مادر بخوابند. این تجربه را در کتابی با عنوان "مدیریت نوزادان" چنین نقل کرده است:"حداقل در چهار هفته اول تولد و در طول زمستان و اواخر پاییز که کودکان بهتر رشد میکنند، احتمال دارد کودکانی که در کنار مادرشان میخوابند و از گرمای بدن مادر لذت میبرند سریعتر از نوزادانی که جدا از مادر می خوابند رشد می کنند.
" یکی از بهترین روشهای درمانی که برای نوزادان کم وزن تجویز می شود این است که در کنار مادر بخوابند."
"بله خوابانیدن کودک در رختخواب مادر و پدر درست است."
جالب است که شراکت در خوابیدن وابستگیهای دیگری هم ایجاد می کند. از جمله شیر خوردن از سینه مادر. تا چند سال پیش خوابانیدن کودک در رختخواب پدر و مادر ممنوع بود. اگر کسی هم این کار را میکرد با هیچکس در باره آن صحبت نمی کرد. هنوز هم پدر و مادران زیادی کودکشان را در بستر خود می خوابانند ولی در مورد آن به پزشک و مادر شوهر خود چیزی نمی گویند. اشکالاتی که برای اینکار شمرده شده و پدر و مادر را دچار ترس می سازد عبارتند از:
۱) ترس از اینکه کودک دیگر حاضر به ترک بستر پدر و مادر نشود.
۲) ترس از لوس شدن بچه.
۳) ترس از ایجاد اختلال در روابط زناشوئی.
● امتیــــازات شــــراکت در خــــواب
۱) کودکتان بهتر می خوابد.
کودکان بطور معمول ساعتی یکبار از خواب بیدار می شوند. خوابیدن با افرادی آشنا و در محلی مانوس به کودکان اطمینان خاطر میدهد و باعث میشود که آنها با احساس آرامش بیشتری بخوابند و قبل از بیدارشدن از مرحله خواب سبک به خواب عمیق راحت تر تغییر حالت بدهند.
۲) مـــــادران بهتـــــر می خوابند.
والدین محترم! وقتی متوجه شوید که اگر در خوابیدن با کودک خود شریک شوید خود نیز مانند او با آرامش بیشتری به استراحت خواهید پرداخت شگفت زده میشوید. علت را میتوان در یک کلمه خلاصه کرد" همـــــاهنگی ". من قبلا تاکید کردم که ایجاد هماهنگی و انطباق با کودک در طول روز بسیار مهم است.خوابیدن با کودک به شما امکان ادامه هماهنگی را می دهد، گویی مادر و فرزند دوره خواب را بهم پیوند داده اند. پس از دستیابی به هماهنگی کامل کودک و مادر با هم از مرحله خواب سبک میگذرند و به خوابی عمیق فرو می روند.
۳) شــــراکت در خـــواب.
استفاده از روش "شراکت در خواب" علاوه بر ایجاد هماهنگی بین والدین و فرزندان به علت ترشح هورمون پرولاکتین در شیر مادر روابط عاطفی و هماهنگی هورمونی نیز بین مادر و فرزند ایجاد می شود. سه عامل مقدار پرولاکتین را در بدن شما افزایش می دهد: خواب، شیردهی و تماس با نوزاد.
۴) تغذیه نوزاد با شیـــر مـــادر آسانتـــر است.
زمانیکه مادر و نوزاد در کنار هم می خوابند و تا به این حد بهم نزدیک هستند، بدون اینکه کاملا از خواب بیدار شوند نیازهای یکدیگر را برآورده می کنند.
احساس میکنم با توجه به روش زندگی کنونی، خوابیدن فرزند در کنار مادر به صورت یک ضرورت در آمده است. به چند تن از مادرانی که چند ماه پس از تولد نوزاد در مورد بازگشت به کار با من مشورت میکردند، توصیه کردم شبها کنار نوزادشان بخوابند. با این کار مادر در طول شب کمبود حضور روزانه خود را جبران میکند.
● امتیازات خــــوابیدن نــوزاد نزدیک یا در کنار پـــدر و مـــادر
۱) یکی احساس ادامه روند طبیعی زندگی در شکم مادر است.
۲) تغذیه از سینه مادر
۳) خوابیدن در کنار والدین است.
جدا شدن از مراحل سه گانه فوق زمانی باید انجام گیرد که مادر و فرزند هر دو آمادگی داشته باشند. متخصصان خواب معتقدند زمانی که مادر و فرزند کنار یکدیگر میخوابند، دوره خواب، رویاها و امواج مغزی آنها بصورت هماهنگ و یکسان عمل میکنند. تجربه مهیج تر و شگفت آورتری نشان میدهد که کودکانی که کمبود وزن دارند بهتر است در کنار مادر بخوابند. این تجربه را در کتابی با عنوان "مدیریت نوزادان" چنین نقل کرده است:"حداقل در چهار هفته اول تولد و در طول زمستان و اواخر پاییز که کودکان بهتر رشد میکنند، احتمال دارد کودکانی که در کنار مادرشان میخوابند و از گرمای بدن مادر لذت میبرند سریعتر از نوزادانی که جدا از مادر می خوابند رشد می کنند.
" یکی از بهترین روشهای درمانی که برای نوزادان کم وزن تجویز می شود این است که در کنار مادر بخوابند."
.................................................................................
در این حالت کودک به علت دیدن خوابهای ترسناک از خواب بیدار می شود و اغلب بخشی از خوابی که موجب ترس وی شده و یا تمامی آن را به یاد می آورد. در این زمان کودک اکثرا در رختخواب خود می نشیند و فریاد می کشد و یا گریه می کند و یا به طرف اتاق خواب و تخت والدین می آید و از آنها تقاضای کمک می کند. گاهی هم ممکن است کودک دچار وحشت شبانه در خواب شود و با صدای بلند در خواب داد بکشد و گریه کند اما از خواب بیدار نشود.
علل و موجبات اصلی کابوسها ممکن است بر اثر رویدادها و مسائل ترسناکی باشد که کودک در طی روز در تلویزیون می بیند یا در داستانها و کتابها می خواند و یا اطرافیان تعریف می کنند و یا اصولا مسئله ای باشد که کودک خود شخصا با آن رو به رو است مانند: دعواها، مشکلات احساسی و در بچه های بزرگتر مشکلات در مدرسه و شاید سختی تکالیف درسی و غیره همچنین کابوسهای کودک می تواند تاثیراتی از اعمال روزانه باشد، یک روز فشرده و سخت می تواند باعث کابوس هنگام خواب شود . البته خوابهای وحشتناک می تواند از تخیل کودک هم شکل بگیرد بدون اینکه معنای خاصی داشته باشد . در بچه های کوچک این خوابها قسمتی از رشد آنهاست و وقتی از خواب می پرند بلافاصله به خواب می روند و در فردا آن روز چیزی به یاد نمی آورند. هر کابوسی به این معنی نیست که مسئله ای وجود دارد . در کودکان تب، مریضی، زیاد یا دیر خوردن غذا می تواند نقش مهمی در کابوس داشته باشد.
● نحوه بر خورد والدین هنگام دیدن خوابهای وحشتناک به این گونه است که:
▪ هنگامی که کودکی در دل شب فریاد کشید، بی آن که از خواب بیدار شود ، باید او را نوازش کرد و آرام در گوشش لالایی نجوا کرد و در این هنگام نباید کودک را حتی الامکان از خواب بیدار کرد.
▪ اما زمانی که کودکتان از صدای فریاد خودش بیدار شد ، همچنان وحشت زده و ترسیده است او را در آغوش بگیرید و یک لیوان آب به او بدهید و او را نوازش کنید و با صدای آهسته برایش تعریف کنید که این فقط یک خواب بود و گذشت ، آنچه که دیدی همه در خواب بود.
▪ حتی اگر کودک معنی واژه رویا (خواب) را هنوز یاد نگرفته باشد ، طنین آرام بخش صدایتان او را تسکین خواهد داد و به او خواهد فهماند که آنچه که دیده واقعیت نداشته است ، و اگر کودک باز هم بی قراری کرد می توان چراغ را روشن کرد و گفت بیا به دنبال آن چیزی که می ترسی بگردیم و یا به او بگوییم چراغ را برایت روشن می گذارم.
▪ البته امکان دارد که در بعضی موارد، صحنه های از آن کابوس وحشتناک در ذهنش دوباره تکرار شود و از ترس اینکه دوباره آن منظره های وحشتناک را ببیند از رفتن به رختخواب امتناع ورزد، توصیه ای که در این زمان وجود دارد این است که موضوع خوابی را که کودک عنوان می کند را به شکل دیگری به پایان برسانیم به این شکل که مثلا اگر خواب اژدها را دید به او بگوییم که در انتها تو شمشیری داشتی و اژدها را کشتی.
▪ سعی کنید وقتی کودک خواب ترسناک می بیند و به طرف تخت شما می آید او را به تخت خودش باز گردانید چون بعدا خیلی مشکل است که شب های بعد در اتاق خودش به خواب رود و سعی کنید پیش کودک تا به خواب رفتن وی بمانید و بعد اتاق او را ترک کنید.
▪ هنگامی که احساس می کنید دیدن کابوس در کودکتان به علت این است که ذهنش مشغول مسئله ای است باید دقت کنید که چه چیزی در زندگی کودک تغییر یافته است.
▪ البته باید از خود کودک کمک گرفت و یک سئوال باز و دقیق پرسید مثلا دیشب چه خوابی دیده بودی؟ یا دقیقا از چه چیزی می ترسی؟ و بگذاریم خودش تعریف کند و سعی کنیم بین صحبتهایش حرف نزنیم با دقت گوش کنیم زیرا کودک با این عمل ما احساس خواهد کرد که وی را درک می کنیم.
▪ البته در کودکانی که کوچکتر هستند نباید انتظار داشته باشیم که خوابشان را واضح بتوانند بیان کنند زیرا کودکان در سنین پائین نمی توانند دقیقا خوابی را که دیده اند به روشنی برای دیگران تعریف کنند و فقط ممکن است یک لغت بگویند مثل: زن بد جنس یا سگ بزرگ. در این صورت باید به آنها گفت که در واقعیت و در اتاق او چیزی وجود ندارد و می توان به همراه کودک همه جای خانه را جستجو کرد.
● پیشگیری
شبها سعی کنید همیشه یک چراغ خواب در اتاق کودک روشن باشد و در تاریکی قبل از اینکه کودک به خواب رود به وسایل در اتاق کودک نگاه کنید که بد نمانده باشد مثلا سایه یک صندلی ممکن است برای کودک ایجاد ترس کند. و یا می توان یک عروسک به کودک داد و یا در اتاق او آویزان کرد و به او بگویید که این عروسک جلوی خوابهای بد را می گیرد.
سعی کنیم کودکان قبل از به خواب رفتن فیلمهای خشن و ترسناک نبینند و یا بازیهای خشن و هیجان انگیز انجام ندهند ، سعی کنید قبل از به خواب رفتن کودک برایش قصه بخوانید(البته نه قصه های هیجان انگیز) و یا یک مسئله که برای کودک جالب است برایش تعریف کنید و به او بگویید :امیدوارم امشب در موردش خواب ببینی. شما می توانید یک موقعیت روحی خوب و آرامش قبل از خواب، برای کودکتان ایجاد کنید.
علل و موجبات اصلی کابوسها ممکن است بر اثر رویدادها و مسائل ترسناکی باشد که کودک در طی روز در تلویزیون می بیند یا در داستانها و کتابها می خواند و یا اطرافیان تعریف می کنند و یا اصولا مسئله ای باشد که کودک خود شخصا با آن رو به رو است مانند: دعواها، مشکلات احساسی و در بچه های بزرگتر مشکلات در مدرسه و شاید سختی تکالیف درسی و غیره همچنین کابوسهای کودک می تواند تاثیراتی از اعمال روزانه باشد، یک روز فشرده و سخت می تواند باعث کابوس هنگام خواب شود . البته خوابهای وحشتناک می تواند از تخیل کودک هم شکل بگیرد بدون اینکه معنای خاصی داشته باشد . در بچه های کوچک این خوابها قسمتی از رشد آنهاست و وقتی از خواب می پرند بلافاصله به خواب می روند و در فردا آن روز چیزی به یاد نمی آورند. هر کابوسی به این معنی نیست که مسئله ای وجود دارد . در کودکان تب، مریضی، زیاد یا دیر خوردن غذا می تواند نقش مهمی در کابوس داشته باشد.
● نحوه بر خورد والدین هنگام دیدن خوابهای وحشتناک به این گونه است که:
▪ هنگامی که کودکی در دل شب فریاد کشید، بی آن که از خواب بیدار شود ، باید او را نوازش کرد و آرام در گوشش لالایی نجوا کرد و در این هنگام نباید کودک را حتی الامکان از خواب بیدار کرد.
▪ اما زمانی که کودکتان از صدای فریاد خودش بیدار شد ، همچنان وحشت زده و ترسیده است او را در آغوش بگیرید و یک لیوان آب به او بدهید و او را نوازش کنید و با صدای آهسته برایش تعریف کنید که این فقط یک خواب بود و گذشت ، آنچه که دیدی همه در خواب بود.
▪ حتی اگر کودک معنی واژه رویا (خواب) را هنوز یاد نگرفته باشد ، طنین آرام بخش صدایتان او را تسکین خواهد داد و به او خواهد فهماند که آنچه که دیده واقعیت نداشته است ، و اگر کودک باز هم بی قراری کرد می توان چراغ را روشن کرد و گفت بیا به دنبال آن چیزی که می ترسی بگردیم و یا به او بگوییم چراغ را برایت روشن می گذارم.
▪ البته امکان دارد که در بعضی موارد، صحنه های از آن کابوس وحشتناک در ذهنش دوباره تکرار شود و از ترس اینکه دوباره آن منظره های وحشتناک را ببیند از رفتن به رختخواب امتناع ورزد، توصیه ای که در این زمان وجود دارد این است که موضوع خوابی را که کودک عنوان می کند را به شکل دیگری به پایان برسانیم به این شکل که مثلا اگر خواب اژدها را دید به او بگوییم که در انتها تو شمشیری داشتی و اژدها را کشتی.
▪ سعی کنید وقتی کودک خواب ترسناک می بیند و به طرف تخت شما می آید او را به تخت خودش باز گردانید چون بعدا خیلی مشکل است که شب های بعد در اتاق خودش به خواب رود و سعی کنید پیش کودک تا به خواب رفتن وی بمانید و بعد اتاق او را ترک کنید.
▪ هنگامی که احساس می کنید دیدن کابوس در کودکتان به علت این است که ذهنش مشغول مسئله ای است باید دقت کنید که چه چیزی در زندگی کودک تغییر یافته است.
▪ البته باید از خود کودک کمک گرفت و یک سئوال باز و دقیق پرسید مثلا دیشب چه خوابی دیده بودی؟ یا دقیقا از چه چیزی می ترسی؟ و بگذاریم خودش تعریف کند و سعی کنیم بین صحبتهایش حرف نزنیم با دقت گوش کنیم زیرا کودک با این عمل ما احساس خواهد کرد که وی را درک می کنیم.
▪ البته در کودکانی که کوچکتر هستند نباید انتظار داشته باشیم که خوابشان را واضح بتوانند بیان کنند زیرا کودکان در سنین پائین نمی توانند دقیقا خوابی را که دیده اند به روشنی برای دیگران تعریف کنند و فقط ممکن است یک لغت بگویند مثل: زن بد جنس یا سگ بزرگ. در این صورت باید به آنها گفت که در واقعیت و در اتاق او چیزی وجود ندارد و می توان به همراه کودک همه جای خانه را جستجو کرد.
● پیشگیری
شبها سعی کنید همیشه یک چراغ خواب در اتاق کودک روشن باشد و در تاریکی قبل از اینکه کودک به خواب رود به وسایل در اتاق کودک نگاه کنید که بد نمانده باشد مثلا سایه یک صندلی ممکن است برای کودک ایجاد ترس کند. و یا می توان یک عروسک به کودک داد و یا در اتاق او آویزان کرد و به او بگویید که این عروسک جلوی خوابهای بد را می گیرد.
سعی کنیم کودکان قبل از به خواب رفتن فیلمهای خشن و ترسناک نبینند و یا بازیهای خشن و هیجان انگیز انجام ندهند ، سعی کنید قبل از به خواب رفتن کودک برایش قصه بخوانید(البته نه قصه های هیجان انگیز) و یا یک مسئله که برای کودک جالب است برایش تعریف کنید و به او بگویید :امیدوارم امشب در موردش خواب ببینی. شما می توانید یک موقعیت روحی خوب و آرامش قبل از خواب، برای کودکتان ایجاد کنید.
aftabir
