۴۹ دقيقه در روز؛ تمام سهم فرزندان از همکلامي با والدين شاغل

ساعت ۶ بعدازظهر است مرد و زن هر دو خسته و کوفته از راه مي رسند. زن نگران از اين که کارهاي منزل مانده است به سراغ آشپزخانه مي رود و مرد هم مهياي بيرون رفتن از منزل براي خريد مايحتاج مي شود.۲ پسر ۷ و ۹ ساله آن ها که تا الان چشم به در براي بازگشت مادر و پدر داشته اند مي دانند که با اين اوصاف پدر و مادر وقتي براي آنها ندارند و بايد باز هم مثل تمام روز به اتاق خود بروند و سرگرم بازي با کامپيوتر و... شوند، حتي مي دانند که پدر ومادر به دليل خستگي مجالي را براي پاسخگويي به سوالات درسي آن ها ندارند.اشتغال پدر و مادر در خارج از منزل، دو شيفت کار کردن يکي از والدين براي تامين هزينه هاي زندگي که بخشي از آن ها ناشي از رويکرد تجمل گرايي و چشم و هم چشمي است باعث شده تا دور هم بودن اعضاي خانواده، مشارکت والدين در بازي ها و تفريحات فرزندانشان، گفت وگو و تبادل نظر در خانواده به رويايي دست نيافتني تبديل شود. کاهش گفت وگو در خانواده ها به نيم ساعت و کاهش ارتباطات کلامي ميان اعضاي خانواده بنا به گفته کارشناسان اجتماعي به مرز هشدار رسيده است و آسيب هاي متعددي از اين ناحيه خانواده و از همه مهمتر کودکان را تهديد مي کند.يک آسيب شناس اجتماعي و متخصص علوم رفتاري در اين زمينه گفت: نتايج يک پژوهش نشان مي دهد که ميزان همکلامي و سپري کردن وقت از سوي والدين شاغل با فرزندان در طي روز ۴۹ دقيقه است و مشاور عالي رئيس سازمان بهزيستي نيز با اشاره به کمتر از يک ساعت بودن ميزان گفت وگوي اعضاي خانواده با يکديگر گفت: افزايش روي آوري کودکان به بازي هاي رايانه اي، گرايش اعتيادآور نوجوانان به فضاي مجازي، اعتياد، افسردگي ، جذب شدن به گروه همسالان و... از پيامدهاي کاهش ارتباطات کلامي و عاطفي فرزندان با والدين است.دکتر مجيد ابهري در گفت وگو با مهر افزود: براساس يک پژوهش که توسط گروه آسيب شناسي اجتماعي در بنياد علوم رفتاري انجام شده، مشخص شد که به علت گرفتاري هاي شغلي، مشکلات رفت و آمد، استفاده از ماهواره و تماشاي تلويزيون، اعضاي خانواده هاي شاغل يعني افرادي که زن و شوهر هر دو شاغل بوده و يا يکي از آن ها مشغول به کار مي باشند فقط حدود ۴۹ دقيقه در روز را با فرزندان خود سپري مي کنند و همکلام مي شوند.وي با اشاره به اين که توجه به فعاليت هاي درآمدزا و پيگيري سريال هاي ماهواره اي اصلي ترين عوامل کاهش روابط عاطفي مي باشد، گفت: در بررسي بين ۴ هزار و ۲۵۰ پدر و مادر شاغل، مشخص شد که بهترين سرگرمي و اسباب بازي اين گونه خانواده ها، بازي هاي الکترونيکي بوده و همين موضوع باعث شده فرزندان نيز علاقه کمتري به حضور در کنار والدين داشته باشند.به گفته اين آسيب شناس اجتماعي، در شهرستان ها اين زمان خيلي بيشتر بوده و به ۴ ساعت نيز مي رسد.

ابهري تاکيد کرد: همچنين ۶۸ درصد از والدين مشکلات مالي را مهم ترين مانع براي گذراندن وقت بيشتر در کنار خانواده تشخيص داده اند و ۳۶ درصد از فرزندان اين خانواده ها نيز کمبود حضور والدين را باعث ناراحتي روحي خود اعلام کرده اند.اين استاد دانشگاه افزود: درد دل با والدين، بيان مشکلات درس و مدرسه، مشکلات روابط دوستي و... اصلي ترين مسائلي هستند که فرزندان علاقه مند به طرح آن ها با والدين خود هستند.وي گفت: در اين تحقيق مشخص شد که ۷۰ درصد از اين خانواده ها فقط روزهاي تعطيل در کنار هم غذا مي خورند و کمتر از ۵۵ درصد از آن ها نيز به مهماني يا گردش هاي دسته جمعي با يکديگر مي روند. وي افزود: در کودکان زير ۶ سال، قصه گويي هنگام خواب، بازي والدين با فرزندان و همراهي کودکان در گردش ها و بازي هاي خارج از خانه بزرگ ترين آرزوهاي کودکاني است که داراي والدين شاغلند.حجت الاسلام سيدمحمدي مشاور عالي رئيس سازمان بهزيستي نيز با اشاره به اين که در حال حاضر ميزان گفت وگو در خانواده ها به ويژه در کلانشهرها کمتر از يک ساعت است به خراسان گفت: براساس آموزه هاي ديني و همچنين مباحث اجتماعي، خانواده به ويژه مادر بيشترين نقش تربيتي را براي فرزندان دارد و بودن پدر و مادر در کنار فرزند حس امنيت و آرامش رواني را براي کودک به همراه دارد و اگر اين نقش به هر دليلي دچار خدشه شود، آرامش کودک مخدوش مي شود و کودک احساس تنهايي مي کند و براي پر کردن خلاء وجود مادر به دنبال جايگزين مي گردد.بنا به گفته مشاور رئيس سازمان بهزيستي مطالعات نشان مي دهد دور هم بودن و صرف غذا در کنار يکديگر و اهميت دادن به مشکلات يکديگر منجر به تقويت بنيان خانواده و ايجاد حس رضايتمندي در اعضاي خانواده مي شود و اين مسئله کلاس درس بزرگي براي کودکان است.

سيدمحمدي گفت: اما متاسفانه در حال حاضر در بسياري از خانواده ها به دليل مشکلات مالي، زياده خواهي ها، افزايش رويکرد چشم و هم چشمي و تجمل گرايي، پدر و مادر ۲ شيفت کار مي کنند که در اين صورت وقتي براي گفت وگو و رسيدگي به فرزند خود از نظر رواني ندارند و وقتي شب به منزل مي رسند انتظار دارند که فرزند خردسالشان آن ها را درک کرده و آرامش آن ها را برهم نزند و حتي گاه در مقابل بازي هاي آن ها پرخاش مي کنند.وي افزود: در اين گونه خانواده ها، کودکان وقت خود را به جاي بازي هاي کودکانه صرف بازي هاي رايانه اي، تماشاي تلويزيون و ماهواره مي کنند و در سنين نوجواني نيز خلاء نبود و کمرنگ بودن نقش پدر و مادر را در گروه همسالان جست وجو مي کنند که آسيب هاي اجتماعي بسياري در پي دارد.سيدمحمدي گفت: بررسي ها حاکي از آن است که در اين گونه خانواده ها حتي ارتباط عاطفي بين زن و شوهر نيز به تدريج کمرنگ مي شود و فضاي خانه به جاي جذاب بودن به آسايشگاه تبديل مي شود که هيچ جذابيتي براي اعضاي خانواده نخواهد داشت.سيدمحمدي در پاسخ به اين که راه حل اين مشکل در چيست؟ گفت: بسياري براي ارائه راهکار حل اين مشکل توصيه مي کنند که زنان اشتغال نداشته باشند و تنها به نگهداري از فرزند مبادرت کنند در حالي که نگاه اسلام به زنان اين است که زنان مي توانند در جامعه حضور فعال داشته باشند اما با اولويت قرار دادن مسئوليت اصلي شان که نقش مادري و تربيت فرزندان است.وي افزود: زنان بايد مديريت صحيح داشته باشند تا ساعت کمتري را در خارج از منزل حضور داشته باشند . وي افزود: البته در برخي از خانواده هايي که مادر شاغل نيست نيز شاهديم که ميزان گفت وگو و سپري کردن وقت با فرزندان به همين منوال است و بيشتر وقت مادر صرف تماشاي ماهواره، رفتن به کلاس هاي آموزشي و سپري شدن با دوستان مي شود. به همين دليل برخي بررسي ها حاکي از آن است ميانگين هم کلامي و برقراري ارتباط کلامي در خانواده ها نيم ساعت تا ۴۵ دقيقه در روز است.